گوشه گیری و انزواطلبی | نشانه ها، علت و درمان گوشه گیری

انزوا طلبی چیست؟

انزوا طلبی الگویی نسبتا ثابت از ویژگی های شخصیتی است که شامل ترس از طرد شدن ، اعتماد به نفس پایین و احساس شرم و خجالت در روابط می شود.  این افراد تنها ماندن را ترجیح می دهند و فقط در صورتی که نسبت به افرادی حس اعتماد سازی شکل گرفته باشد وارد رابطه می شوند. از منظر تخصصی روان شناسی دو تیپ گروه هستند که این ویژگی ها را دارند اما وجه تفارق آن ها مهم است .

تیپ شخصیتی اسکیزویید که الگوهای رفتاری انزواطلبانه آن ها کاملا از سر بی میلی به ارتباط است . اما تیپ انزواطلب دیگر الگوهای رفتاری اجتنابی اشان به دلیل ترس از پذیرفته نشدن و طرد و انتقاد از سوی دیگران است. آن چه در این خوانش منظور است دومین تیپ رفتاری است و نه شخصیت اسکیزویید.
 

ریشه های انزوا طلبی چیست؟

• الگوهای تربیتی کنترل گرانه: والدینی که قدرت استقلال به کودک نمی دهند و مرتبا او را چک می کنند و با تعریف باید و نبایدهای غیر ضروری رفتار کودک را کنترل می کنند او را مستعد انزواطلبی می کنند.
• خلق و خوی اولیه خجالتی بودن: همه کودکان با یک ویژگی ثابت به دنیا نمی آیند . پایه های زیستی و ژنتیکی در نوع رفتار آن ها تاثیر دارد. برخی کودکان از ابتدای تولد با الگوهای زیستی دوری گزینی واکنش نشان می دهند. معمولا از غریبه ها روی بر می گردانند و پشت والدین خود قایم می شوند و از پاسخ دادن به سوالات امتناع می کنند. این کودکان می توانند زمینه های گوشه گیری را داشته باشند.
• نداشتن اعتماد به نفس: افرادی که استقلال طلبی و فردیت آن ها در سنین کودکی به درستی نشده و درک درست و کاملی از توانمندی های خود ندارند و تصویر ذهنی که از خود دارند مغشوش و ضعیف است ، مستعد انزواطلبی هستند.
• مشکلات خانوادگی: خانواده هایی که با انبوهی مشکلات رفتاری ، مالی، بزهکاری یا رویدادهایی مثل طلاق و اعتیاد مواجهند کودک را در بستر انزوا طلبی می توانند قرار دهند.
• ترس از نتیجه: افرادی که توان رویارویی با واقعیت را ندارند و شکست را به عنوان بخشی از واقعیات زندگی نمی پذیرند یا در ذهن خود واگویه های منفی نسبت به انتقاد دارند می توانند جزو انزواطلبان قرار گیرند.

خصوصیات انزوا طلبان چیست؟

• بدبین هستند.
• از معاشرت خودداری می کنند.
• طاقت مواجهه با انتقاد را ندارند.
• اعتماد به نفس پایینی دارند.
• احساس بی کفایتی و بی ارزشی دارند.
• خود را ناارزنده سازی می کنند.
• دید مبالغه آمیزی به شکست دارند.
• از صمیمیت گریزانند.
• دوستان کمی دارند.
• حساسیت زیادی نسبت به انتقاد دارند.
• اعتماد و وفاداری دیگران نسبت به خودش را می آزماید.
• با رویا و خیال پردازی بیشتر از واقعیت سر و کار دارند.
• از فعالیت های گروهی خودداری می کنند.
• پیش بینی منفی به شروع روابط دارند.
• فرار از ارتباطات در آن ها احساس ملال و اندوه ایجاد می کند.

راه های درمان انزوا طلبی چیست؟

• توانمندی های خود را مرور کنید: یکی از ریشه های اصلی انزوا طلبی عدم شناخت فرد از خود است . شناخت آگاهانه از سایه روشن های شخصیتی ، پذیرش ضعف ها و استمرار در به خاطر داشتن نقاط قوت می تواند فرد را از درون قدرت بخشد.
• مهارت های اجتماعی خود را تقویت کنید:  برخی از علت های ترس از رابطه در انزواطلبان ناشی از عدم داشتن مهارت اجتماعی آن هاست . انزوا طلبان با یادگیری شیوه های شروع، ادامه و پایان یک رابطه و مهارت های ارتباطی بخش کثیری از ترس های خود را می توانند مدیریت کنند.
• خود را در فضای معاشرت با دیگران قرار دهید: ترس از انتقاد یا طرد شدن نوعی ترس پیش بینانه منفی از رویدادهاست . انزوا طلبان با مواجهه سازی و حساسیت زدایی خود می تواند دریابد که همیشه آنچه می اندیشید محقق نمی شود.
• تفکرات ناارزنده ساز خود را ارزیابی کنید: مرور شناخت های ناقص و تفکرات ناکارامد مثل من خوب نیستم ، من ناکاملم ، من بی کفایتم یا . فرصتی می دهد تا فرد آگاهانه برداشت ها و ادراکات غیر منطقی خود را سامان بخشد.
• از یک درمانگر راهنمایی بگیرید: گاهی ریشه های انزواطلبی عمیق تر از آن است که فرد به تنهایی بتواند آن را بهبود بخشید . لذا صحبت با یک روانشناس یا درمان گر گزینه مناسبی برای درمان خواهد بود.

منبع